BEBEĞİN ANNE SÜTÜNDEN AYRILMASI

Emzirme anne bebek ilişkisinin en güzel ve özel bölümüdür. İdeal beslenmenin ötesinde aralarındaki sevgi bağının kurulduğu, güçlendiği ve birbirleri için anlamlarını keşfettikleri bir dönemdir. Bebek kadar anne için de önemlidir. Bu nedenle de sonlandırılması hem anne hem de bebek için zor verilen bir karardır.
   
İlk 6 ay anne sütü verilmeli
Bebek beslenmesinde günümüzde kabul gören teori ve uygulama ilk 6 ay sadece anne sütü vermek daha sonrasında 9-12. aya kadar ek besinleri öğünlere oturtmak ve anne sütünü geri plana çekmektir. Bir yaşından sonra duruma ve isteğe göre anne sütü kesilebilir veya iki yaşına kadar devam edilebilir.


Bazı bebekler doğumdan itibaren emmeyi reddederBazı bebekler başlangıçtan itibaren emmeyi reddeder, sağılarak biberonla beslenir. Bazen annenin ruhsal durumu emzirmeye izin vermez, beslenme mama ile yapılır. Bu özel durumlar dışında çoğu anne ilk yaşında bebeğini meme ile besler. Anne sütü 6. aydan sonra besleyiciliğinin azalması, bebeğin çiğneme ve katı gıdaya alışma sürecinde destekleyici duruma geçer.

Bebek kendiliğinden memeyi reddederse anne için kesme kararı diye bir sorun olmaz. Ama bebek memede mutlu ise ve emmeye devam ediyorsa kesme süreci anne için kargaşa oluşturur. Bilinmelidir ki her bebek ve anne kendine özeldir ve onlara uygun olan yöntem başkalarına uymayabilir.

Bebeği sütten ne zaman kesmeli?Memeyi bıraktırmanın net bir zamanı yoktur. Bebek günlük öğünlerini düzenli tüketiyor, uyku sorunu yoksa ve anne de emzirmek istiyorsa iki yaşına kadar sürdürülebilir. Ama bebek anne sütü dışında beslenmeyi reddediyor, sürekli emmek istiyor ve kilo alımı düşüyorsa ya da gece boyu sadece anne göğsünde olmak için sık sık uyanıyor ve bu anne için sağlık sorunu yaratıyorsa 6 aydan sonraki herhangi bir dönemde de sütten kesme kararı alınabilir.

Bebeği sütten nasıl kesmeli?
En doğru an annenin bu ayrılığa hazır olduğu, kararlı olduğu ve bebeğin zarar görmeyeceği zamandır. Genellikle bu zaman 1 yaş sonrası olacaktır. Kesme zamanı bebeğin yaşamında herhangi bir stresin olmadığı bir dönem olmalıdır. Taşınma, ayrılık, hastalık dönemleri uygun değildir. Diş çıkarma, bakıcı değişim süreci de zorlu dönemlerdir.

Öncelikle azaltmayı denemek daha doğrudur. Aniden hayır artık emmiyorsun demek bebeğin bocalamasına ve artık istenmediğini, annenin onu cezalandırdığını düşünmesine neden olabilir. Başlangıç olarak gündüzleri bir, iki emzirme atlanarak daha sonra da gündüz emzirmesi kesilebilir. Bebeğe belli yer ve zaman göstererek kısıtlamalar yapabilirsiniz. Mesela sadece yemekten sonra, karanlık olunca, uyumadan önce gibi. Bebek duruma alışınca, tamamen bırakmadan önce ona artık sütün anneden gelmeyeceği, biberon ya da daha doğrusu bardakla sütünü içeceği, annenin onu hala çok sevdiği ama bunun büyümek demek olduğu anlatılmalıdır.  Annesi ile sıcak yakın tensel bağdan kopmamaması için, annenin bebeğini kucağında emzirir gibi beslemesi, hatta tensel temas sağlanacak şekilde göğsüne yatırmasında fayda vardır. Sadece akşamları uykuya dalarken veya uyumadan önce emzirilerek bu bağ bir sure daha devam eder. Sonraları bebek uykuya dalmadan anne kucağına alır, emzirmeden çocuğuyla birlikte uykuya dalmaya alıştırır.

Sütten kesme sürecinde anne ve çevrenin davranışları nasıl olmalı?Annenin sabırlı olması bebeğini daha sık kucaklayıp okşaması, daha çok oyun zamanı yaşamaları süreci rahatlatacaktır. Bu süreçte kolay uyum sağlayanın bebek olduğunu, asıl zorlanan ve üzülenin anne olduğunu unutmamak gerekir. Çevrenin anneyi desteklemesi, tepki gösteren bebeği sakinleştirmede yardımcı olması ve kararın doğruluğu konusunda anneyi desteklemesi önemlidir. Sütten kesme anne ve bebek için doğru zaman seçildiğinde sorunsuz biter. Bu nedenle en önemlisi kesmeye karar vermek değil, doğru zamanı bulmaktır.

Bebeğinizi sütten keserken...
Bebeğin anne sütünden ayrılmasıyla ilgili verdiğimiz bilgilerden sonra bebeğini sütten kesen annenin bu süreçten nasıl etkilendiğini, sağlığı için neler yapması ve nelere dikkat etmesi gerektiğini de uzmanımız Dr. Murat Keskin anlatıyor.

Meme iltihabı; Mastit
Bu dönemde göğüslerin sütle dolu kalmasıyla ortaya çıkan problemlerin ne olduğunu bilmek ve gerektiğinde hekime başvururak oluşabilecek ciddi problemler engellenebilir. Bu süreçte yaşanabilecek problemlerden birisi mastit diye adlandırılan meme iltihabıdır. Meme iltihabında meme şişkin, kızarmış ve ileri derecede hassastır.

Genelde akşamları saptanan ve ileri derecede bitkin bırakan yüksek ateşle kendini gösteren mastit oluşumunda göğüsler ileri derecede gergindir ve süt yolları iltihaba bağlı daraldığından süt gelmez. Bu durumla karşı karşıya kalındığında mutlaka hekime başvurumalı ve antibiyotik tedavisi ile ateş düşürücü ilaçlar almalıdır. Yapılması gereken diğer bir şeyde hastanelerden temin edilebilecek gögüs pompasıyla memelerdeki sütün boşaltılmalıdır. Boşaltma işlemi esnasında memelere uygulanan ılık ve ıslak havlu bu işlemi kolaylaştırabilir. Eğer meme iltihabı farkedilmez ve önlem alınmazsa meme absesi oluşur. Meme absesi, memenin bir bölümünde ele gelen sertlik ile kendini belli eder. Bu sertliğin etrafı kızarık ve hassastır. Meme absesinin tek tedavisi ise cerrahi olarak memenin açılması ve boşaltılmasıdır. Cerrahi işlem sonrası ise antibiyotik tedavisi mutlaka gerekir.

Adım adım sütten kesmeSağlıklı bir sütten kesme işlemi için önerdiğimiz aşağıdaki uygulamalarla sağlıklı bir sütten kesme süreci yaşayabilirsiniz.

Süt çekme aralıklarını arttırın ve çekilen süt miktarını azaltın.Eğer 3 saat arayla süt çekiyorsanız 1-2 gün 4 saat arayla ve sonra 5-6 saat arayla sütü çekin. Çekilen miktarı da aynı şekilde azaltarak 5-6 gün uygulamaya devam edin. Göğüslerin rahatlamasına olanak verecek miktarda süt çekilmelidir, çünkü göğüslerin dereceli olarak boşaltılması beyinden süt uyarısının zayıflamasına sebep olur.

Göğüslere soğuk havlu kompresi uygulayın.Soğuk kompresler göğüsleri rahatlatır. Göğüslerdeki şişkinlik azalana kadar 2-3 saat arayla soğuk havlu kompreslerini uygulamaya gayret edin. Bu uygulama özellikle ileri derecede gergin ve dolu göğüsler için önerilmektedir. Soğuk havluları nasıl hazırlayacağınız konusunda da birkaç ipucu verelim. Havluları ıslatın ve buz dolabının içine yerleştirip soğutun. Kullandıklarınızı tekrar buzdolabına koyarak sonraki kullanıma hazır hale getirebilirsiniz.

Göğüslerinizi sıkı sargılarla bağlamayın.Bu uygulama eskiden süt üretiminin baskılanması için uygulanmaktaydı, fakat bu hareket süt yollarının tıkanmasına ve onun sonucunda meme enfeksyonuna sebep olabilir. Bunun yerine göğüslerin rahat edeceği destekleyici pamuklu giysileri tercih edin. Pamuklu giysiler hem rahat olmanızı sağlar hem de memelerdeki dolaşımı bozmaz.

Ağrı kesici alabilirsiniz.
Ağrılarınız oluyorsa doktor kontrolünde ağrı kesici alabilirsiniz. Bu ilaçların genelde parasetamol içeren ağrı kesiciler olmasında fayda var. Bazen daha güçlü ağrı kesici özelliği olan naprosyn veya benzerlerini kullanmak gerekebilir.

Buz uygulaması yapın.Buz memelerdeki şişkinliği alır. Günde en az 4 defa her iki göğüse buz torbası uygulaması yapın.

Sütü gerekmedikçe çekmemeye çalışın.Eğer göğüsleriniz çok rahatsız değilse mümkün olduğu kadar süt çekmeyin. Eğer süt çekmezseniz beyine giden sinyaller süt hormunu salınımını baskılar ve zamanla süt üretimi durur. Bu nedenle göğüslerinizi rahatlatacak kadar süt çekmelisiniz.

Bol su için.
Su kısıtlaması süt üretimini durdurmaz. Vücudunuzun ihtiyacı olan suyu almalısınız.

Bu uygulanan tedbirler işe yaramazsa, kadın doğum uzmanı ile görüşüp süt salınımını baskılayan ilaçlar alabilirsiniz. Bu ilaçlar beyinde hipofiz bezinden salgılanan Prolaktin adındaki süt hormonunu baskılayarak memede süt üretimi sinyalini azaltır ve böylece göğüslerdeki süt üretimi azalır ve durur.

Yazının kaynağı: Babystar